Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігі Түркістан облысы бойынша департаментінің мемлекеттік қызметтер көрсету басқармасының бас маманы Серік Өмірзаховпен “Мемлекеттік қызметтер көрсету саласындағы заңнаманың сақталуын қамтамасыз ету” тақырыбында кездесу өтті. Департаменттің және барлық ауданаралық мәжбүрлеп орындату аумақтық бөлімі филиалдарының қызметкерлері қатысты. Кездесу барысында көрсетілетін мемлекеттік қызметтер туралы жан-жақты мағлұматтар берілді. Мемлекеттік қызмет түрлері — бұл Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары мен мекемелері азаматтарға, заңды тұлғаларға және басқа да ұйымдарға көрсететін ресми қызметтер. Бұл қызметтер азаматтардың құқықтарын қорғау, қоғамның қажеттіліктерін қанағаттандыру және мемлекеттің тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылады. Мемлекеттік қызметтердің әр түрлі түрлері мен салалары бар, олардың ішінде маңыздысы — әкімшілік, әлеуметтік, құқықтық және экономикалық қызметтер. Мемлекеттік қызмет түрлері: Әкімшілік қызметтер. Азаматтық хал актілерін тіркеу — тууды, некені, ажырасуды, қайтыс болуды тіркеу. Жер қатынастары — жер учаскелерін беру, жерге құқық беру және жерге қатысты мәселелерді шешу.
Көші-қон қызметі — Қазақстан Республикасына келу, кету, азаматтық алу және азаматтықты жоғалту рәсімдерін жүргізу. Құжаттармен жұмыс істеу — жеке тұлғалардың немесе ұйымдардың куәліктері, лицензиялар мен рұқсаттамалар алу. Әлеуметтік қызметтер. Жәрдемақы мен төлемдер — зейнетақы, мүгедектік бойынша жәрдемақылар, көп балалы отбасыларға арналған мемлекеттік қолдау, уақытша жұмыссыздарға әлеуметтік төлемдер және басқалар. Білім беру — білім беру гранттары, шәкіртақылар, білім алу құқықтарын реттеу. Денсаулық сақтау — тегін медициналық көмек көрсету, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету, медициналық қызметтерге лицензия беру. Тұрғын үй мәселелері — тұрғын үй алуға кезекке қою, несиелік тұрғын үй бағдарламалары. Құқықтық қызметтер. Құқықтық кеңес беру — азаматтық, қылмыстық, әкімшілік істер бойынша тегін заң көмегін алу. Нотариаттық қызметтер — нотариус арқылы құжаттарды куәландыру, мұрагерлік құқықтарды рәсімдеу. Сот жүйесі қызметтері — сот төрелігін жүзеге асыру, азаматтық, қылмыстық және әкімшілік істерді қарау. Құқық қорғау қызметі — полиция, прокуратура, ұлттық қауіпсіздік органдары қызметтерін көрсету.
Экономикалық қызметтер. Салық және қаржы қызметтері — салықтарды есептеу, төлеу және тексеру, бюджеттен қаржыландыру. Кәсіпкерлік қызметті реттеу — кәсіпкерлерге лицензиялар мен рұқсаттамалар беру, кәсіпкерлік субъектілерін тіркеу. Мемлекеттік сатып алулар — мемлекеттік органдардың тауарлар, жұмыстар мен қызметтер сатып алуын ұйымдастыру. Әлеуметтік және экономикалық жоспарлау — ұлттық экономиканы дамытуға бағытталған жоспарларды және мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру. Экологиялық қызметтер. Қоршаған ортаны қорғау — экологиялық бағалау жүргізу, табиғат ресурстарын пайдалану бойынша рұқсаттар беру. Табиғат қорғау шаралары — орман шаруашылығы, су ресурстарын пайдалану, экологиялық мониторинг. Мәдениет және спорт. Мәдени қызметтер — мәдени мұраларды қорғау, театрлар мен көрмелерді ұйымдастыру, мәдени іс-шаралар өткізу. Спорт қызметтері — спорттық іс-шаралар ұйымдастыру, спортшыларға гранттар беру, спорт инфрақұрылымдарын дамыту.
Ақпараттық және байланыс қызметтері
Мемлекеттік ақпараттық қызметтер — мемлекеттік органның шешімдері, заңдар, нормативтік актілер туралы ақпарат беру. Пошта және байланыс қызметтері — пошта қызметтерін көрсету, телефон, интернет және басқа байланыс қызметтерін ұйымдастыру. Қоғамдық қауіпсіздік және төтенше жағдайлар. Өрт қауіпсіздігі — өрт сөндіру қызметтерін көрсету, өрт қауіпсіздігі бойынша кеңес беру. Төтенше жағдайлар қызметі — табиғи және техногендік апаттарға әрекет ету, зардап шеккендерге көмек көрсету. Құтқару қызметтері — түрлі апаттар мен төтенше жағдайларда адамдарды құтқару, көмек көрсету. Мемлекеттік қызмет түрлерін алу тәртібі. Әр түрлі мемлекеттік қызметтерді алу үшін азаматтар қажетті құжаттарды ұсыну және өтініш беру арқылы мемлекеттік органдарға жүгінуі керек. Мемлекеттік қызметтер, әдетте, мемлекеттік қызметтердің көрсету орталықтары (мысалы, “Азаматтарға арналған үкімет” мемлекеттік корпорациясы) арқылы немесе мемлекеттік органның веб-сайты арқылы алынады. Құжаттарды ұсыну және өтініш беру үшін жалпы талаптар: Азаматтың жеке куәлігі немесе басқа құжат (жеке басын куәландыратын құжат); Қажетті формадағы өтініш немесе сауалнама; Қосымша құжаттар, мысалы, медициналық анықтамалар, білім туралы құжаттар, жұмыс орнынан анықтама және т.б. Мемлекеттік қызмет түрлері әртүрлі салаларды қамтиды және азаматтардың күнделікті өмірін жеңілдету мақсатында көрсетіледі. Олардың арасында әлеуметтік, құқықтық, әкімшілік, экономикалық және мәдени қызметтер бар. Мемлекеттік қызметтерді алу үшін қажетті құжаттар мен өтініштерді ұсыну арқылы азаматтар өз құқықтарын қорғай алады және мемлекет ұсынған жеңілдіктер мен қолдаулардан пайдалана алады.
Мемлекеттік қызметтер көрсету саласындағы заңнама — бұл мемлекет органдары мен қызметкерлері азаматтарға және ұйымдарға мемлекеттік қызметтерді көрсету барысында орындалатын ережелер мен нормаларды реттейтін құқықтық актілердің жиынтығы. Қазақстан Республикасында мемлекеттік қызметтер көрсету жүйесі тиісті заңнамалық актілермен және басқа да құқықтық нормалармен реттеледі. Мемлекеттік қызметтер көрсету саласындағы негізгі заңдар мен нормативтік-құқықтық актілер. Қазақстан Республикасының Конституциясы. Қазақстан Республикасының Конституциясы — елдің негізгі заңды құжаты болып табылады және азаматтардың құқықтарын, бостандықтарын және міндеттерін, сондай-ақ мемлекеттің қызметін реттейтін негізгі ережелерді айқындайды. Мемлекеттік қызметтер көрсету жүйесі азаматтардың құқықтарын қамтамасыз етуге негізделеді, сол арқылы мемлекеттік органдар өз қызметтерін жүзеге асырады. “Мемлекеттік қызметтер туралы” Қазақстан Республикасының Заңы (2013 ж.). Бұл заң мемлекеттік қызметтерді көрсету тәртібін, оны ұйымдастыруды және оны алатын тұлғалардың құқықтары мен міндеттерін айқындайды. Заңда: Мемлекеттік қызметтер көрсету бойынша принциптер мен тәртіптер; Мемлекеттік қызметтерді көрсету сапасын бақылау;
Мемлекеттік қызметтер көрсетуге жауапты органдардың құқықтары мен міндеттері белгіленген. “Әкімшілік рәсімдер туралы” Қазақстан Республикасының Заңы (2010 ж.). Бұл заң мемлекеттік органдар мен азаматтар арасында әкімшілік рәсімдердің жүргізілу тәртібін реттейді. Ол мемлекеттік қызметтерді көрсету кезінде әкімшілік рәсімдердің ашықтығы мен әділдігін қамтамасыз етуге бағытталған. Заңда: Мемлекеттік қызмет көрсету кезінде қызмет алушылардың құқықтары; Қызмет көрсету сапасын бақылау және қызмет алушылардың шағымдарын қарау рәсімдері;
Құқықтық қорғауды қамтамасыз ету және әкімшілік актілердің күшін жою шаралары туралы ережелер белгіленген. “Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызметі туралы” Заңы (2015 ж.). Бұл заң мемлекеттік қызметшілердің мәртебесін, олардың құқықтары мен міндеттерін, мемлекеттік қызметке тағайындау, қызметтен босату тәртібін және т.б. анықтайды. Заңда: Мемлекеттік қызметшілердің кәсіби этикасы мен тәртіптері; Мемлекеттік қызметте қызмет көрсету сапасын арттыру мақсатындағы шаралар; Әлеуметтік, құқықтық және қаржылық қамтамасыз ету мәселелері қарастырылған. “Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы” Заңы (2015 ж.).
Бұл заң мемлекеттік қызметтер көрсету барысында сыбайлас жемқорлықтың алдын алу шараларын көздейді. Мемлекеттік органдар мен қызметкерлердің қызмет көрсету кезінде ашықтығын қамтамасыз етуге бағытталған. Заңда: Мемлекеттік органдар мен қызметкерлердің міндеттері мен құқықтары; Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-шаралар мен бақылау механизмдері; Жемқорлықпен күресуде қоғамдық бақылау институттарын енгізу жолдары көрсетілген. “Мемлекеттік сатып алу туралы” Қазақстан Республикасының Заңы. Мемлекеттік сатып алулар — мемлекеттік қызметтер көрсету мен мемлекеттік жобаларды жүзеге асыруда маңызды роль атқарады. Бұл заң мемлекеттік сатып алу процедураларын реттейді, оның ішінде қызметтер көрсету кезінде тауарлар мен қызметтердің сатып алу ережелері мен шарттарын айқындайды. “Ақпараттандыру туралы” Қазақстан Республикасының Заңы (2015 ж.). Мемлекеттік қызметтер көрсетудің сапасын арттыру үшін ақпараттық технологияларды қолдану және қызмет көрсету процесін автоматтандыру маңыздылығы артуда. Бұл заң ақпараттық жүйелерді құру және қолдану тәртібін белгілейді, сондай-ақ мемлекеттік қызметтерді электронды түрде алу мүмкіндігін береді. Қазақстан Республикасының “Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы” Заңы. Бұл заң мемлекеттік қызметтерді алу барысында азаматтардың өтініштерін қарау тәртібін реттейді. Заңда азаматтардың өтініштеріне жауап беру мерзімдері, олардың қаралуы мен нәтижесі туралы мәселелер қарастырылған. “Электрондық үкімет туралы” Қазақстан Республикасының Заңы
Мемлекеттік қызметтерді цифрландыру және электронды түрде көрсету үрдісі жөніндегі заң. Бұл заңның мақсаты — азаматтарға мемлекеттік қызметтерді интернет арқылы, электрондық түрде алу мүмкіндігін жасау. Мемлекеттік қызметтердің көрсетілуіне байланысты нормативтік актілер мен ережелер: Мемлекеттік қызметтер көрсету ережелері — әртүрлі мемлекеттік қызметтердің көрсетілу тәртібі мен стандарттары бекітілген арнайы ережелер.Қызмет көрсету стандарттары — мемлекеттік қызметтерді көрсету барысында қызметкерлердің әрекеттерінің нақты стандарттары мен талаптары.
Мемлекеттік қызметтердің көрсетілуін бақылау және мониторинг: Қазақстанда мемлекеттік қызметтердің сапасын арттыру мақсатында мемлекеттік қызметтер көрсетуге қатысты бақылау механизмдері бар. Бұл механизмдерге: Мемлекеттік қызметтерді тексеру; Қызмет көрсету процесін бағалау және мониторинг жүргізу; Азаматтардың шағымдары мен пікірлерін қабылдау және шешу. Мемлекеттік қызметтер көрсету саласындағы заңнама азаматтардың мемлекеттік қызметтерге қолжетімділігін арттыру, олардың сапасын қамтамасыз ету және сыбайлас жемқорлықты болдырмау мақсатында маңызды рөл атқарады. Қазақстандағы мемлекеттік қызметтерді реттейтін заңдар мен нормативтік актілер қызметтерді ашық, әділ және тиімді көрсетуге бағытталған.
ЖЕТІСАЙДА «ҚЫС – 2024» ОҚУ-ЖАТТЫҒУЫ ӨТТІ
Зілзала, от, топан су – тілсіз жау. Олардан кез-келген уақытта сақ әрі барлық жағдайда дайын болуымыз керек. Тұрғындар мен мекемелердің,...