Төлеби аудандық мәдениет үйінде Қазақстан халқы Ассамблеясының 30 жылдығына орай, неміс этносының мәдениеті күні мерекесі тойланды. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқы Ассамблеясының ХХХІV сессиясында сөйлеген сөзінде: «Ұлтаралық келісім мен тұрақтылықты нығайту – мемлекеттік саясаттың басты бағыттарының бірі және солай болып қала береді. Қазақстанда келісім, төзімділік, достық ұғымдары құр ұран емес, азаматтардың күнделікті өмір салтына айналған құндылық», деді. Ауданда қалыптасқан қоғамдық келісім үлгісін көрсете білген этно мәдени орталықтың мерекелік жиынына аудан әкімінің орынбасары Лесбек Серікбаев, аудандық мәслихат депутаты Сәкен Маженов қатысып, Тәуелсіз еліміздің береке бастауы көпұлтты халқымыздың ынтымағы жарасқан бірлігінде екенін атап өтіп, мерейлі мерекесімен құттықтады. Ауданымыздың әлеуметтік-экономикалық дамуы мен ұлтаралық татулықты сақтау жолында еңбек етіп жүрген бірқатар азаматтарға аудан әкімінің «Алғыс хаты», аудандық мәслихаттың Грамотасын табыс етті.
– Біз тұрып жатқан түрлі ұлт пен ұлысқа баспана болған киелі Төлеби жері неміс ұлты өкілдерінің де құт мекені, берекелі шаңырағы. Бар ұлт өкілімен бірлікте, бір-бірімен тығыз қарым қатынаста, достықта өмір сүруде. Адамзат тарихына көз жүгіртсек, бейбітшілік пен соғыс — бір-біріне қарама-қайшы екі ұғым, екі түрлі тағдыр жолы. Соғыс — қиратушы күш болса, бейбітшілік — өмірдің бастауы, үміттің оты. Бейбіт өмір – әр адамның арманы, әр мемлекеттің мақсат-мүддесі. Алайда әлемде бұл ұғымның қадірін көбінесе оны жоғалтқан кезде ғана түсінеді. Сол себепті бейбітшіліктің мәнін терең ұғынып, оны сақтау – бүкіл адамзаттың ортақ борышы. Бейбіт өмірдің қадірі. Бейбітшілік — елдің тыныштығы, халықтың амандығы, ұрпақтың болашағы. Қан майдансыз өмір — ата-ананың баласын алаңсыз өсіруі, баланың мектепке емін-еркін барып, арманын іске асыруы, адамның қауіпсіздікпен еңбек етуі. Бейбіт елде: Даму бар, білім бар, ғылым бар. Еңбекпен жетістікке жету мүмкін. Адам құқығы, бостандық пен әділеттілік қорғалады. Мысалы, Қазақстан – бейбіт ел ретінде әлемге танылған мемлекет. Біздің елде әртүрлі ұлт өкілдері бір шаңырақ астында тату-тәтті өмір сүруде. Бұл – бейбітшіліктің айқын көрінісі. Соғыстың салдары. Бейбітшіліктің маңызын түсіну үшін соғыстың қандай қасірет әкелетінін естен шығаруға болмайды. Соғыс: Мыңдаған адамның өмірін қияды; Қалалар мен ауылдарды қиратады; Отбасы мен ұрпақ тағдырын бұзады; Экономиканы күйретіп, аштық пен жоқшылыққа әкеледі. Тарихтағы Екінші дүниежүзілік соғыс, Ауған соғысы, Сирия, Украина, Палестинада болып жатқан қақтығыстар – бейбітшіліктің жоқтығынан туған қайғы-қасіреттің мысалы. Сондықтан халқымыз «Бейбіт күн – берекелі күн» деп бекер айтпаған. Бейбітшілікті сақтау жолдары. Бейбітшілікті сақтау үшін ең алдымен төзімділік, диалог, өзара сыйластық қажет. Ол тек билік өкілдері мен саясаткерлердің ғана емес, әрбір азаматтың жауапкершілігі. 1. Татулық пен бірлік. Ұлт пен ұлысқа бөлінбей, бір-бірімізге түсіністікпен қарау — бейбіт елдің іргетасы. Қазақстанның басты ұстанымы — «Бірлік бар жерде тірлік бар». 2. Білім мен тәрбие. Бейбітшілік тек келісімшарттармен емес, жүректегі тәрбиемен келеді. Адамзат баласы жастайынан мейірімділікке, төзімділікке, шыншылдық пен жанашырлыққа тәрбиеленуі керек. 3. Дипломатия мен халықаралық ынтымақтастық.
Мемлекеттер арасындағы түсініспеушіліктерді күшпен емес, келіссөзбен шешу — өркениетті қоғамның жолы. Қазақстан БҰҰ, ШЫҰ, ЕҚЫҰ сияқты ұйымдар арқылы бейбіт бастамалар көтеріп келеді. Мысалы, еліміз Астанада бірнеше рет Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының съезін өткізді. Бұл — жаһандық бейбітшілікке қосқан үлес. Қазақстан – бейбітшілік пен татулықтың үлгісі. Бүгінде елімізде 130-дан астам ұлт пен ұлыс өкілдері өмір сүріп жатыр. Барлығының құқығы бірдей, тілдері мен дәстүрлері сақталып, мәдениеті дәріптеліп келеді. Мұның барлығы – бейбіт саясаттың нәтижесі.Бейбітшілік – ештеңемен өлшенбейтін құндылық. Ол – өмірдің мәні, келешектің кепілі. Бейбіт елде ғана баланың күлкісі естіледі, ана жүрегі тыныш соғады, ел экономикасы дамиды. Сондықтан бейбітшілік — бүгінгі және болашақ ұрпақ үшін ең үлкен мұра. Әр адам бейбіт өмірдің маңызын түсініп, оны сақтауға үлес қосуы керек. Себебі «Бейбітшілік – барлық жеңістің бастауы.
Адам баласы қай заманда да бірлік пен бейбіт өмір сүруге ұмтылған. Бұл ұмтылыс тек жеке адамдардың емес, тұтас халықтар мен мемлекеттердің де арманы. Әлем елдерінің тәжірибесі көрсеткендей, қоғамдағы тұрақтылық пен дамудың негізі – әртүрлі ұлт пен ұлыс өкілдерінің татулығы, өзара түсіністігі. Осы орайда ұлтаралық ынтымақ – ел бірлігі мен тұрақтылығының ең басты негізі екені сөзсіз. Қазақстан – көп ұлтты мемлекет. Тарихтың түрлі кезеңдерінде елімізге түрлі этностар қоныс аударып, ортақ үйіміз – Қазақстанда тату-тәтті өмір сүріп келеді. Бүгінде ел аумағында 130-дан астам ұлт пен ұлыс өкілі тұрады. Олар бірлік пен ынтымақтың арқасында бір ел, бір тағдыр аясында жарасымды өмір сүруде. Мұның барлығы – ұлтаралық ынтымақтың, Қазақстан халқының өзара құрметі мен түсіністігінің айқын дәлелі. Ұлтаралық ынтымақ дегеніміз не? Ұлтаралық ынтымақ – бұл әртүрлі ұлт өкілдерінің бір қоғамда бейбіт, өзара сыйластықпен өмір сүруі. Бұл ұғым тек ұлттар арасында соғыс болмауы дегенді білдірмейді. Нағыз ұлтаралық ынтымақ дегеніміз: Әр ұлттың тіліне, дініне, дәстүріне құрметпен қарау; Әр этностың құқықтарын мойындау және қорғау; Әрбір азаматтың ортақ мақсатқа, ел болашағына жұмылуы; Қоғамда бірлік пен келісім орнату. Ұлтаралық ынтымақ қоғамдағы сенім мен татулықты нығайтады. Бұл — рухани байлық пен азаматтық кемелдіктің белгісі. Қазақстан – ұлтаралық татулықтың үлгісі. Қазақстан – ұлттар достығын, этностардың тең құқығын қамтамасыз етіп отырған мемлекет. Тәуелсіздік алған сәттен бастап елімізде ұлтаралық келісімге ерекше мән берілді. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев бұл бағытта «Бірлік бар жерде тірлік бар» қағидасын ұсынса, қазіргі Президент Қасым-Жомарт Тоқаев бұл саясатты жалғастырып келеді. 1. Қазақстан халқы Ассамблеясы. 1995 жылы құрылған Қазақстан халқы Ассамблеясы – ұлттар арасындағы татулықтың басты құралына айналды. Бұл ұйым әртүрлі этнос өкілдерінің құқықтарын қорғап, мәдениетін дамытуға ықпал етеді. Ассамблея жыл сайын түрлі форумдар, кездесулер, мәдени іс-шаралар ұйымдастырады. 2. Тіл мен дәстүрге құрмет. Елімізде әр ұлттың ана тілінде оқуға, сөйлеуге, мәдениетін насихаттауға толық мүмкіндігі бар. Мектептерде татар, өзбек, ұйғыр, украин, кәріс тілдерінде оқытатын сыныптар бар. Этномәдени бірлестіктер арқылы әр ұлттың әні, биі, салты дәріптеліп, көпшілікпен бөлісіліп келеді. Бұл – ұлтаралық сыйластықтың нақты көрінісі. 3. Ортақ құндылықтар. Біз бәріміз – қазақстандықпыз. Ұлтымыз әртүрлі болғанымен, мақсатымыз – ортақ. Егемен еліміздің дамуына үлес қосу, бейбіт өмір сүру, болашақ ұрпаққа жарқын жол салу – бәріміздің борышымыз. Ұлтаралық ынтымақтың маңызы. Ұлтаралық ынтымақ – тек ішкі тұрақтылықтың кепілі емес, ол елдің халықаралық беделіне де әсер етеді. Ынтымақты ел: Сыртқы қауіп-қатерге қарсы тұра алады; Экономикасы тұрақты дамиды; Әлеуметтік мәселелерді тиімді шешеді; Қоғамда әділеттілік пен теңдікті орнатады. Мұндай елде әр азамат өз болашағына сеніммен қарайды. Ынтымақ болған жерде – игілік бар. Бірлік пен достық – мемлекеттің гүлденуінің кепілі. Ұлтаралық келіспеушіліктен сақ болу. Өкінішке қарай, ұлтаралық қатынастарға іріткі салуға тырысатын әрекеттер де жоқ емес. Сондықтан мемлекет пен азаматтық қоғам бұл мәселеге ерекше жауапкершілікпен қарауы қажет. Қоғамда: Ұлт араздығын қоздыруға жол бермеу;т Қоғамдық келісімді сақтау; Ақпарат құралдарында арандатуға қарсы тұру; Жастарды патриоттыққа, төзімділікке тәрбиелеу – маңызды міндет. Бұқаралық ақпарат құралдары, әлеуметтік желілер, мектеп пен отбасы – осы мәдениетті қалыптастырудың негізгі құралдары. Жастар – ұлтаралық келісімнің болашағы Жастар – елдің болашағы ғана емес, ұлттар арасындағы татулықты жалғастырушы ұрпақ. Сол себепті мектеп пен жоғары оқу орындарында оқушылар мен студенттерге төзімділік, достық, патриоттық, мәдениеттілік бағытындағы тәрбие берілуі тиіс. Бейбіт өмір мен бірліктің құндылығын түсінген ұрпақ қана елінің іргесін нығайтады.
Қорытындылай келе, ұлтаралық ынтымақ – еліміздің басты байлығы. Ол – тұрақтылықтың тірегі, татулықтың тұғыры. Қазақстанда әр ұлттың тіліне, дініне, салт-дәстүріне деген құрмет ерекше. Осындай құрмет пен сыйластық арқылы біз мызғымас ел боламыз. Бүгінгі ұрпақ үшін басты міндет — осы ынтымақ пен бірлікті сақтап, келесі буынға аманаттау. Себебі елдің ертеңі – татулықта, бірлік пен достықта. Әрбір азамат осы жауапкершілікті сезініп, өз үлесін қосуы тиіс. Тек сонда ғана Қазақстан – бейбіт, тұрақты әрі өркениетті мемлекет ретінде мәңгі жасайды- деді құттықтау сөзінде аудан әкімінің орынбасары Лесбек Әуезханұлы.
Статистикалық деректерге сәйкес, бүгінде ауданда 100-ге жуық неміс ұлтының өкілдері тұрады. Ұлттық орталық жанында вокал, хореография, би, қолөнер бұйымдарын жасайтын үйірмелері бар. Сондай-ақ, ұлттық мәдени орталық жанынан «Фея» клубы мен жексенбілік мектеп жұмыс жасайды. Салтанатты жиында мәдени орталық қызметкерлері, жастар мерекелік концерт ұйымдастырып, жиналғандардың алғысына бөленді.
Адамзат баласы сонау ежелгі дәуірлерден бері бейбіт, тұрақты өмір сүруді армандаған. Әлем тарихында болып өткен соғыстар мен қақтығыстар, көтерілістер мен келіспеушіліктердің барлығы бейбітшіліктің, тұрақтылық пен келісімнің қадірін ұғындырды. Әрбір халық үшін басты құндылық – ел ішінің тыныштығы, ұлттар мен ұлыстар арасындағы жарасымдылық, қоғамдағы әділет пен өзара сенім. Сол себепті «тұрақтылық пен келісім» ұғымы бүгінде мемлекеттер дамуының басты шартына айналды. Қазақстан – бүгінде тұрақтылық пен келісімді басшылыққа алған ел. Тарихтың түрлі сындарлы сәттерінен сүрінбей өткен қазақ халқы үшін бұл құндылықтар ерекше маңызға ие. Бүгінгі таңда елдегі бейбіт өмір, ұлттар достығы, конфессияаралық түсіністік – Қазақстанның ең үлкен жетістіктерінің бірі. Тұрақтылық – қоғамда саяси, әлеуметтік, экономикалық жүйенің қалыпты жұмыс істеуі. Бұл – билік пен халық арасындағы сенім, заң үстемдігі, азаматтардың ертеңгі күнге деген сенімі. Елде тұрақтылық орнаған жағдайда: Мемлекеттің экономикасы дами түседі; Инвесторлар сенім білдіреді; Қоғамда қылмыс азаяды; Халықтың әл-ауқаты жақсарады; Білім, медицина, ғылым өркендейді. Тұрақтылықтың жоқтығы – бүлік, соғыс, дағдарыс, тоқырауға алып келеді. Бұл – қай ел үшін де қауіпті құбылыс. Келісім – бұл халықтың, әртүрлі әлеуметтік топтардың, ұлттардың, діндердің өзара түсіністікпен өмір сүруі. Келісім орнаған қоғамда: Жанжал мен араздыққа орын жоқ; Әрбір азаматтың пікірі мен құқығы ескеріледі; Ұлтаралық және дінаралық қатынас үйлесімді дамиды; Қоғамда төзімділік, сабырлылық, адамгершілік салтанат құрады. Келісімсіз тұрақтылық болмайды. Бұл екі ұғым бір-бірімен тығыз байланысты және бірінсіз бірі мәнсіз. Қазақстан – тұрақтылық пен келісімнің үлгісі Тәуелсіздік алған алғашқы жылдарда Қазақстанның алдында үлкен қауіптер мен сын-қатерлер тұрды. Экономикалық дағдарыс, саяси тұрақсыздық қаупі, этносаралық алауыздықтың туындау мүмкіндігі болды. Алайда дана саясат пен халықтың сабырлығының арқасында ел ішіндегі тыныштық сақталды.
- Қазақстан халқы Ассамблеясы. 1995 жылы Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен құрылған Қазақстан халқы Ассамблеясы – келісім мен татулықтың маңызды институтына айналды. Бұл құрылым бүгінде түрлі этностардың мәдениеті мен дәстүрін сақтау, олардың құқығын қорғау бағытында үлкен жұмыс атқарып отыр. 2. Діни келісім. Қазақстанда 18-ден астам конфессия өкілдері бар. Соған қарамастан, елімізде діни төзімділік пен өзара түсіністік қалыптасқан. Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының съезі – еліміздің дінаралық диалогқа қосқан сүбелі үлесі. 3. Саяси тұрақтылық. Қазақстанда саяси жүйе, мемлекеттік құрылым біртіндеп қалыптасып, дамып келеді. Билік пен халық арасындағы байланыс нығая түсуде. Демократиялық процестер жолға қойылып, азаматтық қоғам белсенділігі артып келеді. Бейбіт өмір үшін. Тыныштық – ел өркендеуі мен халықтың бақуат тіршілігінің кепілі. Болашақ ұрпақ үшін. Бүгінгі тұрақтылық – ертеңгі ұрпаққа аманат. Тәуелсіздікті сақтау үшін. Ішкі тұрақсыздық – сыртқы күштерге жол ашады. Ал татулық – егемендіктің қалқаны. Жаңару мен даму үшін. Ғылым, білім, мәдениет, экономика тек тұрақты ортада дамиды. Жастардың рөлі. Бүгінгі жас ұрпақ – елдің ертеңгі тірегі. Сондықтан жастар бейбітшілік пен келісімнің құндылығын терең түсініп, оны сақтау жолында еңбек етуі керек. Жастарды: Төзімділікке, Ұлт пен ұлысты құрметтеуге, Заңға бағынуға, Патриоттық рухқа тәрбиелеу – маңызды. Қорыта айтқанда, тұрақтылық пен келісім – ел дамуының іргетасы. Бұл – бейбіт өмірдің, әлеуметтік әділеттіліктің, экономикалық өркендеудің негізі. Қазақстан осы құндылықтардың арқасында әлемге бейбітсүйгіш ел ретінде танылды. Әрбір азамат осы татулық пен тұрақтылықты көздің қарашығындай сақтау керек. Өйткені «бірлік болмай, тірлік болмас», ал бірлігі бар елдің болашағы – нұрлы, жолы – ашық!
