Ғылымның дамуымен қатар су электр станциялары мен жылу электр станцияларының, сондай-ақ қайта қалпына келетін энергия көздерінің рөлі электр энергиясын өндіруде күннен-күнге артып келеді. Оларға күн, жел, биоотын, геотермалдық энергия сияқты негізгі қайта қалпына келетін энергия көздері жатады. Қайта қалпына келетін энергия көздері қоршаған орта үшін экологиялық таза болып саналады. Алайда, бұлтты ауа-райында және жел жоқ кезде мұндай энергия өндірісі мүлдем мүмкін болмай қалады.
Жылу электр станцияларында энергия көмір немесе газ есебінен өндіріледі. Мұндай энергия өндірісінің шикізат бағасы күн сайын өсіп келеді. Ал, ядролық электр станциясы отын ретінде өте аз мөлшерде уранды пайдаланып, өте көп мөлшерде энергия өндіреді. ХХ ғасырдың ортасында уран мен плутонийдің ядроларын бөлу арқылы аз шығындалып көп энергия алу мүмкіндігі пайда болды. Яғни, ядролық реакторда уран ядроларын ыдырату арқылы жүргізілетін ядролық реакция нәтижесінде электр энергиясын өндіру үшін пайдаланылатын көп мөлшерде жылу бөлінеді.
АЭС жаңа жұмыс орындарын құру және тұрақты энергиямен қамтамасыз ету арқылы экологиялық және экономикалық прогресске ықпал етеді. Атом электр станциясы әлемнің 32 елінде бар. Оларда 400-ден астам ядролық реактор жұмыс істеп тұрса, 60-сы жаңадан салынып жатыр. Ал әлемдегі ең қуатты атом электр станциялары Жапония, Оңтүстік Корея, Франция сынды бірқатар елде орналасқан. Олардың ең қуаттысы – Жапонияның «Касивадзаки-Карива» станциясы. Ол 8 мың 200 мегаватт қуат өндіреді. Бұл – ондағы жеті ядролық реактордың жиынтық энергиясы. 2-ші орында Оңтүстік Кореялық «Ханул» АЭС-ы тұр. Оның қуаты 7 600 МВт-тан асады. Канаданың Онтарио қаласында орналасқан «Брюс» атом электр станциясы 3-орында. 8 қысымды ауыр су реакторынан 6800-ге жуық МВт энергия шығады. 4-ші орындағы Қытайдың «Янцзян» станциясы Оңтүстік Қытай теңізі жағалауында орналасқан. Оның электр қуаты 6500 МВт-тан асады. 5-ші орында – Оңтүстік кореялық «Ханбит» атом электр станциясы. Таза қуаты – 5924 МВт. 6-орында 5700 мегаваттық украиналық «Запорожье» АЭС-ы. 7-ші, 8-ші және 9-шы орындар Францияға тиесілі. Мұнда «Гравелин», «Палюэль» және «Каттеном» атты үш ірі ядролық нысан бар. Оңтүстік кореялық «Кори» атом электр станциясы оныншы орында тұр.
Жандар Бекбергенұлы – «Созақ жастары» қоғамдық бірлестігі төрағасы
